કૃષ્ણ ભક્ત મીરાબાઈનું મોત એક રહસ્ય છે અને તેનું જીવન પૂર્ણ થયાના કોઈ પુરાવા પણ નથી, પણ તેના વિશે વિદ્વાનો અને અલગ લગ મતાવ્યા છે. લુનવાના ભૂર્દાન માં મીરાની મોત 1546 માં થઈ હતી અને ડૉ શેખાવત મુજબ, મીરાનું અવસાન 1548 થયું હતું.
કૃષ્ણ ભક્ત મીરાબાઈ.
આવી રીતે, મૃત્યુ સ્થળ વિશેના મોટાભાગના અભિપ્રાયો દ્વારકા સાથે જોડાયેલા છે. પરંતુ હરમન ગોએટ્સ કહ્યું કે મીરા દ્વારકા પછી ઉત્તર ભારતમાં ભ્રમણા કરતી હતી. આ લેખ દ્વારા મીરાબાઈના જીવન વિશે જોડેલી અન્ય વાતો જાણો.
આ માટે જીવનભર કરતી હતી શ્રી કૃષ્ણની ભકતી.
મીરાબાઈનો જન્મ રાજસ્થાનના મેવાડ માં ઈ.સ 1498 થયો હતો.અને તેના પિતા મેવાડ ના રાજા હતો.અને એવું કહેવામાં આવે છે કે જ્યારે મીરાબાઈ ખૂબ નાની હતી,ત્યારે તેની માતાએ શ્રી કૃષ્ણને રમતા રમતા વર બનાવ્યો હતો.
ભોજરાજ સાથે લગ્ન સબંધ બંધાઈ.
ઉંમર વધતાં મીરાબાઇનો પ્રેમ શ્રી કૃષ્ણ પ્રત્ય ઓછો નહિ થયો હતો અને મીરાએ પણ અન્ય મહિલાઓની જેમ પોતાના પતિ વિશે કલ્પનાઓ શરૂ કરી દીધી હતી. પરંતુ આ બધી કલ્પનાઓ માત્ર કૃષ્ણની જ હતા.
ભોજરાજ સાથે લગ્ન સબંધ બંધાઈ.
મીરાબાઇ નું લગ્ન ઇ.સ 1516 માં રાણા સાંગા ના પુત્ર અને મેવાડ ના રાજકુમાર ભોજરાજા સાથે થયું હતું .મીરાના પતિ ઈ.સ 1518 માં એક યુદ્ધ દરમિયાન જખ્મી થઈ ગયા હતા.અને ઈ.સ 1521 તેમનું મુત્યુ થયું હતું.
મીરાબાઈએ સતી થવાથી ના પાડી કર્યો.
તેના પતિના મૃત્યુ પછી તે સમયે પ્રચલિત પ્રથા મુજબ મીરાએ પણ ભોજરાજ સાથે સતી કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.પરંતુ તે તેના માટે તે તૈયાર ન હતી અને ધીરે ધીરે મીરા સંસારથી વિખુટા પડી ગઈ અને સંતોની સંગતમાં કીર્તન કરવામાં તેમનો સમય વિતાવવા મળ્યો.
મીરાબાઈએ સતી થવાથી ના પાડી કર્યો.
મીરાના સાસરિના પક્ષ તરફથી કૃષ્ણની ભક્તિને રાજઘર મા અનુકૂળ ન માની, અને દિવસે ને દિવસે તેનો અત્યાચાર વધવા લાગ્યો.
પરિવારના લોકો કેમ મીરાને ઝેર આપતા હતા.
પતિના અવસાન પછી મીરાની ભક્તિ દિવસેને દિવસે વધતી ગઈ.અને મીરા મંદિરોમાં જઇ કૃષ્ણ ભક્તો સામે કલાકો સુધી નુત્ય કરતી હતી.
પરિવારના લોકોએ મીરાને ઝેર આપતા હતા.
મીરાબાઇની કૃષ્ણ પ્રત્યે ભક્તિ તેમની સાસરી જનોને ન ગમતી હતું.અને તેના પરિવારે પણ મીરાને ઘણી વખત ઝેર આપીને મારી નાખવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.પણ કૃષ્ણ પ્રેમેમાં મીરા પર હાવી થઈ ગઈ હતી.
આ રીતે, મીરા શ્રી કૃષ્ણની મૂર્તિમાં સમાવી ગઈ.
ઈ.સ 1533 માં મીરાને રાવ બિરમદેવ દ્વારા મેવાડમાં બોલાવ્યા હતા અને મીરાના ચિત્તોડ ત્યાગના આગલા વર્ષે, 1534 માં ગુજરાતના બહાદુર શાહે ચિત્તોડ પર કબજો કર્યો.અને તેના પછી મીરાબાઈ બ્રજની યાત્રાએ નીકળ્યા હતા.
આ રીતે મીરા શ્રી કૃષ્ણની મૂર્તિમાં સમાઈ ગઈ.
આ પછી વૃંદાવનમાં કેટલાક વર્ષો રહ્યા પછી મીરાબાઇ ઈ.સ1546 ની આસપાસ દ્વારકા ગયા હતા અને એવી માન્યતા છે કે અહીં, કૃષ્ણની ભક્તિ કરતાં કરતાં શ્રી કૃષ્ણની મૂર્તિમાં સમાઈ ગયા હતાં.
વૃંદાવનની ગોપી હતી મીરા.
માન્યતા એવી છે કે મીરાને શ્રી કૃષ્ણ પ્રતિ પ્રેમની ભાવના હતી તે જન્મ જન્મનો ની પ્રેમ કથા છે.મીરા પૂર્વ જન્મમાં વૃંદાવનની ગોપી હતી.અને તે સમયે રાધાની પ્રિય સખી હતી.અને તે મનમાં ને મનમાં કૃષ્ણને પ્રેમ કરતી હતી.
કૃષ્ણથી મળવાની તડપમાં આપ્યો પોતાનો જીવ.
પછી રાધાની સખીને લગ્ન એક ગોપ સાથે કરવામાં આવ્યું હતું અને તેણી સાસુને આ વાતની ખબર પડી તો તેને ઘરમાં બંધ કરી દીધી.અને કૃષ્ણને મળવા માટે મીરાએ પોતાનો જીવ ગુમાવ્યો હતો. અને પછી મીરાના રૂપમાં મેવાડના રાજાની ત્યાં જન્મ થયો હતો.મીરાબાઈએ કૃષ્ણના આ પ્રેમનો ઉલ્લેખ તેમના એક દોહા મા પણ કર્યો છે.
